Çocuklarda Tonsilla Enfeksiyonları

Çocuk yaş grubunda en sık rastlanan ve ebeveynleri rahatsız enfeksiyonlardan birisi de boğaz enfeksiyonudur. Boğaz bölgesinde görülen enfeksiyonlar çoğunlukla bağışıklık sisteminde yer alan bademcik (palatin tonsiller), geniz eti (adenoid) ve boğazda serpiştirilmiş Bu yapıların bakteri ve virüsler tarafından enfekte olmasıyla meydana gelen hastalık tablosuna anjin adı verilir. Bu enfeksiyonlar akut ve kronik anjinler olmak üzere iki grupta incelenir.

AKUT BADEMCİK ENFEKSİYONU (TONSİLLİT)

Akut bademcik enfeksiyonunda hastalığın şiddeti bakterinin gücüne ve hastanın direncine bağlı olarak çok ağır biçimde seyredebilir. En sık neden beta enfeksiyonu olarak da bilinen A grubu B-hemolitik streptokoklarlardır. Virüslerden ise en sık Influenza grubu ve rhinovirus etkili olmaktadır. Hastaların enfeksiyona daha kolay yakalanmasında yorgunluk, ısı farkları, mevcut üst solunum yolu enfeksiyonları, ve bağışıklık sisteminin zayıf olması sayılabilir. Hastalık başlangıcı oldukça ani olabilir ve titreme ateşle birliktedir. Hemen sonra boğaz ağrısı başlar ve yutkunmada ağrı ve güçlük gelişir. Hasta baş ağrısı, kırgınlık, bitkinlik, eklem ve adele ağrıları, iştahsizlik ve kabızlık problemlerden yakınabilir. Bu belirtiler 4-6 gün devam eder ve komplikasyon olmaması halinde zamanla kaybolur. Ateş 38.9-40.6 0C civarındadır. Burun tıkanıklığı ve burun akıntısı da görülebilir. Boğaz muayenesinde bademcik ve boğaz arka duvarı kızarmış ve şiş olarak görülür. Bademcikler tüm hava yolunu kapatacak kadar büyük olabilir solunum güçlüğüne neden olabilir. Bademcikler üzerinde beyaz parçacıklar veya beyaz renkli iltihabi örtü ile kaplıdır. Dil üzerinde paslı örtülü olabilir ve tüm boğaz bölgesinde koyu ve yapışkan balgam bulunabilir. Boyunda lenf bezlerinde büyüme ve ele gelen kitleler görülebilir. Kan tetkiklerinde beyaz küre normal limitlerin (12000-20000) üzerinde olabilir. Akut anjin tedavisinde istirahat, yeterli sıvı alımı ateşin düşürülmesi ve uygun hijyen önemlidir.Ağrı kesici olarak aspirin veya parasetamol preparatları yeterlidir. Bakteriyel kökenli bademcik enfeksiyonlarının tedavisinde antibiyotik kullanmak gereklidir. Penilisin ve semisentetik penilisinler ilk tercih edilecek antibiyotiklerdir. Eğer penilisin allerjisi varsa eritromisin ve cleocin uygun antibiyotiklerdir. Antibiyotiklerin dozu yaşa ve kiloya göre ayarlanmalıdır. Kültür ve antibiyogram, antibiyotik seçimi için yapılabilir ancak şart değilidir. Antibiyotik tedavisi 7-10 gün sürmelidir. Daha kısa süreli tedaviler antibiyotiklere dirençli bakteri gelişimine neden olurlar. Bademcik enfeksiyonları uygun tedavi edilmezlerse kısa veya uzun dönemde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bunlar akut eklem romatizması, böbrek hastalığı, kalp kılıfında sıvı birikmesi ve mitral kapakta kireçlenme, boğazda veya boyunda apse gelişimi söz konusu olabilir. Çocuk yaş grubunda önemli sorunlardan biriside bademcik ameliyatının yapılıp yapılmamasıdır. Günümüzde bu konuda bir çok farklı yaklaşımlar olmakla birlikte bademcik ameliyatını hastada aşağıdaki belirtilerden birisi veya birkaçı varsa bademcik ameliyatı ile önemli kazanımlar elde edilebilir.

Bunlar;

1) Bademcik ve geniz etinin beslenme ve solunumu bozacak kadar büyük olması

2) Senede 3 veya daha fazla bademcik enfeksiyonu geçirmek

3) Kronik bademcik enfeksiyonu

4) Bademcik arka komşuluğunda bademcik enfeksiyonuna bağlı apse

5) Bademcikte tüberküloz ve tümörlerinde biyopsi gayesiyle

6) Difteri taşıyıcılığı

7) Akut enfeksiyon atakları sonucu kalp, böbrek ve eklem sorunlarının ortaya çıkması

8) Tüm araştırmalara rağmen ağız kokusunu izah edecek bir neden (gastrointestinal, akciğer sinüs, diş ) bulunamamasına karşı bademciğe bası yapıldığında beyazımtrak pis kokulu sert materyalin çıkması.

Bu ameliyata hazırlık safhasında hastada hemofili gibi kan hastalığı, kalp ve akciğer sorunu, şeker hastalığı veya yüksek ateşli boğaz enfeksiyonu tespit edilmesi durumunda bademcik ameliyatı ertelenmeli ve gerekli tedbirler alındıktan sonra operasyon yapılmalıdır.

GENİZ ETİ (ADENOİD VEJETASYON)

Boğaz arka duvarında yumuşak damak seviyesinde yer alan lenfoid dokunun enfeksiyon veya alerji sonucu uyarılması sonucu büyümesi ile ortaya çıkan dokuya geniz eti (adenoid) denir. Adenoid dokusunun normalden fazla büyümesi sonucu burundan nefes almakta güçlük, burun akıntısı, gece terlemesi, horlama gibi yakınmalar ortaya çıkabilir. Ayrıca orta kulaktan genize açılan Östaki kanalının ağzının tıkanması sonucu orta kulakta negatif basınca ve tekrarlayan orta kulak enfeksiyonlarına veya orta kulakta sıvı birikmesine yol açabilir. Hastanın öyküsüne veya radyolojik inceleme sonucu hava yolunu daraltan veya kapatan geniz eti varlığında bu dokular ameliyat yapılarak kürete edilir ve hava yolu rahatlatılır. Ameliyatın iyileşme süreci çok kısadır ve bu dönemde önemli bir sorunla karşılaşılmaz.

Okunma Sayısı : 3386